De meeste leerlingen in het voortgezet onderwijs gaan naar het vmbo. In schooljaar 2016-2017 is een deel van de vmbo-scholen van vereniging Ons Middelbaar Onderwijs gestart met de invoering van het vernieuwd vmbo met tien beroepsgerichte examenprogramma’s.
De beroepsgerichte programma’s van de vmbo-sectoren techniek, economie en zorg & welzijn zijn vereenvoudigd, verduidelijkt en geactualiseerd. In november 2015 is hierover een wetsvoorstel aangenomen, waarin de tien nieuwe profielen voor het vmbo worden ingevoerd. De nieuwe programma’s sluiten aan op ontwikkelingen in de (beroeps)werkelijkheid en de vervolgopleidingen in het mbo. Ze houden rekening met leerroutes van leerlingen en dragen bij aan een betere organiseerbaarheid van het onderwijs, ook bij dalende leerlingenaantallen.
In de nieuwe programmastructuur kiezen vmbo-leerlingen één profiel, bestaande uit vier profieldelen die centraal worden geëxamineerd en vier keuzedelen die met een schoolexamen worden afgesloten. Deze keuzedelen kunnen ook van andere profielen afkomstig zijn. Voor elk profiel komen minimaal vijf keuzedelen beschikbaar. De school bepaalt zelf welke keuzedelen ze aanbiedt en welke keuzemogelijkheden ze de leerlingen biedt. De bedoeling is dat in 2017 de eerste beroepsgerichte vmbo-examens nieuwe-stijl worden afgelegd.
De tien profielen zijn:
Bouwen, wonen en interieur
Dienstverlening en producten
Economie en ondernemen
Groen
Horeca, bakkerij en recreatie
Maritiem en techniek
Media, vormgeving en ICT
Mobiliteit en transport
Produceren, installeren en energie
Zorg en welzijn

Binnen vereniging Ons Middelbaar Onderwijs zijn alle examenprofielen op de vmbo-scholen vertegenwoordigd met uitzondering van ‘Maritiem en techniek’. De profieldelen ‘Zorg en welzijn’, ‘Economie en ondernemen’, ‘Dienstverlening en producten’ en ‘Produceren, installeren en energie’ worden het meest aangeboden binnen de betreffende scholen. De profieldelen ‘groen’ en ‘media’, en ‘vormgeving en ICT’ worden respectievelijk door twee en vier scholen aangeboden.
In 2016 is het kennisnetwerk ‘vernieuwingen vmbo’ gestart. Hierbij ontmoeten docenten en afdelingsleiders van verschillende scholen elkaar met het gezamenlijke doel om kennis te delen over de vormgeving van de nieuwe programma’s.
Vanaf 1 augustus 2017 moeten alle scholen van de minister de overstap naar de nieuwe profielstructuur hebben gemaakt.